Francuska minister zdrowia i pracy, Catherine Vautrin w gazecie Le Parisien przedstawiła szereg środków mających na celu walkę z oszustwami socjalnymi, które co roku kosztują budżet państwa około 13 miliardów euro.
Minister Catherine Vautrin podkreśliła, iż system ubezpieczeń społecznych we Francji opiera się na solidarności międzypokoleniowej finansowanej przez osoby pracujące. Oszustwa socjalne są więc zdradą wobec tych, którzy uczciwie płacą składki i finansują system. Minister wskazała, iż skala problemu jest ogromna — szacuje się ją na 13 miliardów euro rocznie.
Dodała jednocześnie, iż tak wielkich kwot nie da się odzyskać natychmiast, ale należy nieustannie dążyć do ich odzyskania, bo chodzi o nienależnie pobrane pieniądze publiczne, które powinny być wykorzystywane dla dobra wszystkich obywateli.
W tym celu rząd chce ułatwić kontrolę beneficjentów świadczeń socjalnych, ponieważ często osoby dokonujące oszustwa w jednym obszarze oszukują też w innych. Projekt ustawy ma usprawnić wymianę informacji między różnymi instytucjami wypłacającymi świadczenia, aby łatwiej identyfikować osoby dopuszczające się wielu oszustw jednocześnie.
Celem ustawy jest zapewnienie kasom ubezpieczenia społecznego szerszego dostępu do danych majątkowych beneficjentów (np. nieruchomości, kont bankowych, polis na życie), aby skuteczniej weryfikować ewentualne niezgłoszone dochody.
Nowe prawo ma także usprawnić odzyskiwanie nienależnie pobranych zasiłków dla bezrobotnych: w razie wykrycia oszustwa będzie można żądać zwrotu całej wyłudzonej kwoty, a jeżeli to nie wystarczy – możliwe będzie ściągnięcie pieniędzy bezpośrednio z konta bankowego oszusta.
Równocześnie wprowadzone zostaną przepisy, zgodnie z którymi zasiłek dla bezrobotnych będzie można wypłacać wyłącznie na konta bankowe zarejestrowane w Unii Europejskiej.
Rząd planuje także zaostrzyć kontrolę nad transportem sanitarnym, który kosztuje system ubezpieczeń społecznych aż 6,7 mld euro rocznie. Firmy będą musiały korzystać z geolokalizacji i elektronicznego systemu fakturowania, aby zapewnić dokładność rozliczeń i ograniczyć nadużycia.
Rząd chce również walczyć z zatrudnianiem pracowników na czarno i nieopłacaniem składek społecznych. W trakcie kontroli możliwe będzie tymczasowe zablokowanie konta bankowego firmy, aby uniemożliwić ogłoszenie fikcyjnej niewypłacalności.
Catherine Vautrin zapowiedziała także koniec możliwości jednoczesnego pobierania świadczeń socjalnych i osiągania dochodów z działalności przestępczej, w tym handlu narkotykami. Jak podkreśliła – to kwestia „zdrowego rozsądku” – wszystkie niesłusznie wypłacone kwoty będą musiały zostać zwrócone. Planowany jest również wyższy podatek CSG (służący finansowaniu systemu zabezpieczenia społecznego) na nielegalne dochody, np. z handlu narkotykami – stawka ma wzrosnąć z 9,2% do 45%.
Rząd chce również zakończyć praktykę nadużywanych lub bezpodstawnych zwolnień lekarskich. Rozważana jest też kara finansowa dla osób, które świadomie nadużywają prawa do zwolnień i tym samym osłabiają system opieki zdrowotnej.
Projekt ustawy będzie rozbudowany – ma objąć również część dotyczącą oszustw podatkowych, którą niedługo przedstawi minister Amélie de Montchalin. Będzie on omawiany w parlamencie pod koniec drugiego półrocza 2025 roku i ma na celu przynieść do budżetu 2,3 miliarda euro już od 2026 roku. Wyzwanie stanowi jednak brak większości parlamentarnej, co może utrudnić przyjęcie tekstu.
Minister Catherine Vautrin podkreśla jednak, iż wszyscy parlamentarzyści chcą walczyć z oszustwami, i zapowiada dialog oraz kompromis.
(KzK / iFrancja.fr)