5 godzin temu
Miliony Polaków mogą już zacząć planować, na co przeznaczą dodatkowe środki finansowe, które zasilą ich konta bankowe jesienią przyszłego roku. Czternasta emerytura, mimo swojej nazwy sugerującej skierowanie wyłącznie do seniorów, obejmie znacznie szerszą grupę beneficjentów. To dobra wiadomość nie tylko dla emerytów, ale również dla rencistów, w tym młodych osób poniżej 25. roku życia, które pobierają renty rodzinne. W 2025 roku świadczenie to ponownie stanowić będzie istotne wsparcie finansowe dla blisko jednej czwartej populacji Polski.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Według najnowszych danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w naszym kraju żyje około 9 milionów emerytów i rencistów, co stanowi niemal 25 procent całej populacji. W tej licznej grupie znajduje się ponad 1,1 miliona osób pobierających renty rodzinne, wśród których nie brakuje młodych beneficjentów, którzy nie ukończyli jeszcze 25 lat. Dla wielu z nich dodatkowe świadczenie może stanowić znaczącą pomoc finansową, szczególnie w obliczu rosnących kosztów życia i edukacji.
Wysokość czternastej emerytury w 2025 roku została powiązana z kwotą najniższej emerytury po marcowej waloryzacji, która wynosi 1878,91 złotych brutto. Jest to więc całkiem pokaźna suma, która z pewnością pozwoli wielu osobom na realizację odkładanych wydatków czy tworzenie finansowej poduszki bezpieczeństwa. Należy jednak pamiętać, iż nie wszyscy uprawnieni otrzymają pełną kwotę świadczenia.
Zgodnie z obowiązującą ustawą, pełne świadczenie przysługuje osobom, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 złotych brutto. Jest to próg dochodowy, powyżej którego zaczyna działać mechanizm stopniowego zmniejszania wysokości „czternastki”. Dla osób z wyższymi dochodami zastosowanie znajdzie zasada „złotówka za złotówkę”, co oznacza, iż ich dodatkowe świadczenie będzie pomniejszane o kwotę, o jaką ich regularne świadczenie przewyższa ustanowiony próg.
Aby lepiej zrozumieć ten mechanizm, warto przeanalizować konkretny przykład. Emeryt, którego miesięczne świadczenie wynosi 3000 złotych brutto, przekracza próg o 100 złotych. W związku z tym otrzyma on czternastą emeryturę pomniejszoną właśnie o tę kwotę. Z kolei osoby, których regularne świadczenie emerytalne lub rentowe przekracza 4630,96 złotych brutto, nie otrzymają dodatkowego świadczenia w ogóle. Dzieje się tak, ponieważ w ich przypadku wartość „czternastki” po zastosowaniu mechanizmu „złotówka za złotówkę” spadłaby poniżej minimalnej kwoty wypłaty, która wynosi 50 złotych brutto.
Czternasta emerytura została wprowadzona do polskiego systemu zabezpieczenia społecznego w 2021 roku jako jednorazowa forma wsparcia dla emerytów i rencistów w trudnym okresie pandemii i rosnącej inflacji. Z biegiem lat świadczenie to stało się jednak stałym elementem polityki społecznej państwa, przyczyniając się do poprawy sytuacji materialnej znacznej części społeczeństwa.
Co istotne dla potencjalnych beneficjentów, „czternastka” jest wypłacana automatycznie, bez konieczności składania jakichkolwiek wniosków. Odpowiednie instytucje, takie jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych czy Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, samodzielnie naliczą i wypłacą należne świadczenie wszystkim uprawnionym osobom. Jest to znaczne ułatwienie, szczególnie dla seniorów, którzy mogą mieć trudności z wypełnianiem formalności urzędowych.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zapowiedziało, iż oficjalny harmonogram wypłat czternastej emerytury zostanie ogłoszony w drugiej połowie 2025 roku. Już teraz jednak resort przewiduje, iż dodatkowe świadczenia trafią na konta uprawnionych we wrześniu przyszłego roku. Ta informacja pozwala beneficjentom na odpowiednie zaplanowanie większych wydatków, które mogliby zrealizować dzięki dodatkowym środkom.
Warto jednak zaznaczyć, iż nie wszyscy emeryci i renciści otrzymają to świadczenie. Osoby, których świadczenia emerytalne lub rentowe są zawieszone w miesiącu wypłaty „czternastki”, nie będą uprawnione do jej otrzymania. Dotyczy to przede wszystkim osób, które mimo pobierania emerytury, kontynuują aktywność zawodową i osiągają dochody przekraczające ustawowe limity, powodujące zawieszenie podstawowego świadczenia.
Czternasta emerytura stanowi istotny element wsparcia dla najmniej zamożnych emerytów i rencistów, dla których każda dodatkowa złotówka ma znaczenie w kontekście codziennych wydatków. W sytuacji wciąż odczuwalnych skutków inflacji z ostatnich lat, takie wsparcie może znacząco poprawić jakość życia wielu seniorów i innych beneficjentów systemu zabezpieczenia społecznego.
Ekonomiści zwracają uwagę, iż wprowadzenie dodatkowych świadczeń, takich jak trzynasta i czternasta emerytura, to odpowiedź państwa na problem relatywnie niskich świadczeń emerytalnych w Polsce w porównaniu do kosztów życia. Szczególnie dla osób pobierających najniższe świadczenia, takie dodatkowe wypłaty stanowią istotny zastrzyk gotówki, pozwalający na pokrycie nieplanowanych wydatków czy niezbędnych remontów.
Z drugiej strony, krytycy tego rozwiązania wskazują, iż system oparty na dodatkowych, jednorazowych świadczeniach nie rozwiązuje strukturalnych problemów polskiego systemu emerytalnego. Ich zdaniem, bardziej efektywnym rozwiązaniem byłoby systemowe podniesienie wszystkich świadczeń, co dałoby beneficjentom większą przewidywalność finansową.
Niezależnie od tych dyskusji, czternasta emerytura na stałe wpisała się już w kalendarz wypłat dla polskich emerytów i rencistów. Dla wielu z nich, szczególnie tych pobierających najniższe świadczenia, stanowi ona istotne wsparcie finansowe, które pomaga im godnie żyć i pokrywać coraz wyższe koszty utrzymania.
Osoby uprawnione do otrzymania czternastej emerytury powinny śledzić komunikaty Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz ZUS-u, które w drugiej połowie roku z pewnością będą przekazywać szczegółowe informacje dotyczące harmonogramu wypłat. Warto również pamiętać, iż świadczenie to podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, co oznacza, iż od wypłaconej kwoty zostanie pobrany podatek dochodowy.
Podsumowując, czternasta emerytura w 2025 roku ponownie wesprze finansowo miliony Polaków, nie tylko seniorów, ale również rencistów, w tym młode osoby pobierające renty rodzinne. Wysokość świadczenia wynosząca 1878,91 złotych brutto (dla osób z najniższymi świadczeniami) z pewnością przyczyni się do poprawy sytuacji materialnej wielu gospodarstw domowych w Polsce.
