Energetyczne aspekty umowy handlowej między UE a USA: LNG, ropa i inwestycje

Wzrost importu energii z USA do UE

Stany Zjednoczone są w tej chwili kluczowym partnerem energetycznym Unii Europejskiej, będąc największym dostawcą skroplonego gazu ziemnego (LNG) do państw Wspólnoty. Całkowita zdolność importowa LNG w UE wynosi w tej chwili około 250 mld metrów sześciennych rocznie, co ponad dwukrotnie przekracza aktualny poziom importu tego surowca.

W latach 2022–2024 w UE uruchomiono rekordowe 12 nowych terminali LNG oraz 6 projektów rozbudowy, zwiększając zdolności importowe o 70 mld metrów sześciennych. W ostatnich latach import LNG z USA do UE wynosił około 50 mld metrów sześciennych rocznie.

Nowa umowa handlowa: główne założenia

Porozumienie polityczne między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi zakłada dalsze zacieśnienie współpracy w zakresie bezpieczeństwa dostaw energii. W ciągu najbliższych trzech lat, do końca 2028 r., UE planuje zwiększyć zamówienia na amerykański LNG, ropę naftową, paliwa jądrowe oraz inwestycje w nowoczesne technologie energetyczne. Szacunkowa wartość importu energii z USA do UE w tym okresie ma wynieść około 750 mld USD (ok. 700 mld EUR).

Umowa wpisuje się w realizację unijnego planu REPowerEU, którego celem jest całkowite zastąpienie importu energii z Rosji.

Infrastruktura i możliwości importowe

Obecnie infrastrukturę do importu LNG posiada 12 państw członkowskich UE, w tym Polska. Znaczne wolne moce pozwalają na dalszy wzrost importu, szczególnie z USA.

AggregateEU – wspólne zakupy gazu

Komisja Europejska uruchomiła inicjatywę AggregateEU, która umożliwia agregację zapotrzebowania i skoordynowane zakupy gazu na poziomie unijnym. Platforma ta, działająca od kwietnia 2023 r., ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa i różnorodności dostaw energii w UE.

Choć Komisja ułatwia kontakty między nabywcami i sprzedawcami, decyzje handlowe pozostają w gestii przedsiębiorstw. Stany Zjednoczone zobowiązują się natomiast do zapewnienia odpowiednich zdolności produkcyjnych i eksportowych.

Szacunki i liczby dotyczące importu

Obecny import amerykańskiego LNG, ropy i paliw jądrowych do UE szacowany jest na 90–100 mld USD rocznie. W 2024 r. UE przez cały czas importowała z Rosji paliwa kopalne o wartości około 22 mld euro oraz energię jądrową za około 700 mln euro. Przewidywane są również znaczące inwestycje amerykańskie w technologie energetyczne, w tym w sektorze jądrowym, zwłaszcza w rozwój małych reaktorów modułowych (SMR).

Ostateczny podział wartości importu pomiędzy LNG, ropę i paliwa jądrowe będzie zależny od czynników rynkowych, takich jak ceny surowców czy kursy walut.

Cel: dekarbonizacja i bezpieczeństwo energetyczne

Umowa handlowa nie zmienia zobowiązań UE w zakresie dekarbonizacji gospodarki. Unia Europejska pozostaje zdeterminowana do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., a Komisja zaproponowała zaktualizowane prawo klimatyczne przewidujące redukcję emisji gazów cieplarnianych o 90% do 2040 r.

Zobacz również:

• Popyt na gaz ziemny znów rośnie – LNG przywraca dynamikę rynkowi w 2026 roku
• LNG emituje o 25% mniej niż węgiel. IEA wskazuje, jak ograniczyć emisje jeszcze bardziej
• KE zakręca kurek z rosyjskim gazem. LNG i gazociągi objęte zakazem
• Globalny rynek LNG przed rekordową falą nowych projektów – IEA uruchamia narzędzie do śledzenia mocy skraplania
• Francja i Belgia ostrożne ws. zakazu LNG z Rosji – żądają gwarancji

Źródło: Komisja Europejska