7 godzin temu
Pełne przystąpienie Cypru do strefy Schengen to – jak podkreślił minister spraw zagranicznych Constantinos Kombos – cel narodowy. Władze podkreślają jednak, iż nie będzie żadnych ustępstw w sprawie uznania linii zawieszenia broni jako granicy zewnętrznej Unii Europejskiej.
Schengen tak, ale nie kosztem suwerenności
Minister wystąpił przed komisją spraw zagranicznych parlamentu, prezentując projekt ustawy dotyczący nowego, kompatybilnego z systemem unijnym, krajowego systemu informacji wizowej (VIS). To jeden z ostatnich kroków na drodze do integracji z obszarem Schengen.
Jak zaznaczył Kombos:
Nie zaakceptujemy, by linia zawieszenia broni była traktowana jak zewnętrzna granica Unii. To nie jest nasz wybór – mamy obowiązek kontrolować ruch w strefie buforowej, zgodnie z przepisami UE.
Obowiązywanie tzw. acquis communautaire (prawa wspólnotowego UE) na terenach okupowanych jest zawieszone do czasu rozwiązania kwestii cypryjskiej – przypomniano w czasie posiedzenia.
Spóźniliśmy się – teraz płacimy cenę
Cypr stara się o akcesję do Schengen od 2019 roku, ale – jak przyznał sam Kombos – kraj przez lata nie traktował tego priorytetowo. Teraz trwa walka o przekonanie innych państw UE, a także o wypełnienie wszystkich wymagań technicznych, m.in. poprzez budowę nowoczesnych systemów bezpieczeństwa i dostępu do unijnych baz danych.
Proces przystąpienia wymaga jednomyślnej zgody państw członkowskich. Jak podkreślił Kombos, trwa już kampania dyplomatyczna w krajach, które mogą mieć wątpliwości.
Politycy się spierają, ale cel wspólny
Część polityków ostrzegła, iż po przystąpieniu do Schengen może dojść do nadużyć – m.in. w ramach programu tzw. „złotych paszportów”. Posłowie Akelu złożyli już dwa projekty ustaw, które mają regulować tę kwestię.
Niektórzy – jak niezależna posłanka Alexandra Attalides – obawiają się, iż kontrole na przejściach między południem a północą mogą wyglądać jak przekraczanie granicy państwowej, co uderza w symbolikę jedności kraju.
Z kolei Harris Georgiades z DISY uważa, iż członkostwo w Schengen przyniesie korzyści mieszkańcom, turystom i gospodarce – i apeluje o ponadpartyjne poparcie projektu.
Co dalej?
Cypr i Irlandia to ostatnie dwa kraje Unii Europejskiej, które pozostają poza strefą Schengen. W lutym dołączyły do niej Bułgaria i Rumunia. Rząd planuje zakończenie procedury jeszcze w 2025 roku – pod warunkiem, iż nic nie pokrzyżuje planów.
FAQ
Dlaczego Cypr nie pozostało w Schengen?
Z powodów technicznych, politycznych i z powodu nieuregulowanego statusu strefy buforowej (tzw. zielonej linii).
Czy okupowane tereny obejmie Schengen?
Nie – stosowanie prawa UE na północy jest zawieszone do czasu rozwiązania problemu cypryjskiego.
Kiedy Cypr może dołączyć do Schengen?
Rząd planuje zakończyć proces akcesji w 2025 roku, ale wszystko zależy od decyzji państw członkowskich UE.
