185 tys. seniorów nie dostanie świadczenia. Powodem zmiana w płacy minimalnej

Jeszcze przed rozpoczęciem wypłat renty wdowiej prawo do niej straciło potencjalnie 185 tysięcy osób. Przyczyną jest marcowa waloryzacja emerytur, która spowodowała, iż wielu emerytów przekroczyło ustawowy limit dochodowy. Do Sejmu trafiła petycja domagająca się zmiany kontrowersyjnych przepisów.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Waloryzacja eliminuje tysiące uprawnionych

Według danych przedstawionych przez ZUS dla Gazety Prawnej, po waloryzacji w marcu 2025 roku:

• 1 392 300 osób otrzymuje emeryturę powyżej 5 342,88 zł
• 1 207 000 osób otrzymuje emeryturę powyżej 5 636,73 zł

Różnica między tymi grupami – około 185 tysięcy emerytów – to osoby, które z powodu marcowej waloryzacji przekroczyły próg uprawniający do otrzymania renty wdowiej.

Problem ma swoją genezę w zmianie wysokości minimalnej emerytury. W styczniu 2025 roku, gdy można było zacząć składać wnioski o rentę wdowią, minimalna emerytura wynosiła 1 780,96 zł brutto. Trzykrotność tej kwoty, stanowiąca limit uprawniający do otrzymania renty wdowiej, wynosiła wtedy 5 342,88 zł.

Po marcowej waloryzacji kwota minimalnej emerytury wzrosła o 97,95 zł, a wraz z nią podniósł się próg do 5 636,73 zł. Osoby, których emerytura mieści się między tymi dwoma wartościami, utraciły prawo do świadczenia.

Petycja o zmianę kryteriów

W odpowiedzi na tę sytuację do Sejmu trafiła petycja domagająca się podniesienia górnego limitu umożliwiającego otrzymanie renty wdowiej. Jej autorka przypomina, iż pierwotna obietnica zakładała limit w wysokości trzykrotności średniej emerytury, a nie emerytury minimalnej.

„Z wielkim rozczarowaniem przyjęłam do wiadomości, kiedy pojawiło się w projekcie ustawy jakże zmienione kryterium dochodowe. Nagle okazało się, iż emerytura pobierana przez wdowę/wdowca nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury wypłacanej w Polsce. […] Pobierana przeze mnie emerytura przekracza trzykrotność najniższej emerytury o około 200 złotych” – czytamy w petycji.

Autorka argumentuje, iż obecne kryterium jest dyskryminujące i nieetyczne. Podkreśla paradoks polegający na tym, iż osoby, które przez kilkadziesiąt lat uczciwie pracowały i odprowadzały wysokie składki, teraz nie mogą skorzystać ze świadczenia. Zauważa również, iż świadczenie 800+ przyznawane jest bez kryterium dochodowego, podczas gdy przy rencie wdowiej takie kryterium wprowadzono.

Kto może otrzymać rentę wdowią?

Aby uzyskać prawo do renty wdowiej, trzeba spełnić kilka warunków:

• Mieć ukończone co najmniej 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni)
• Pozostawać we wspólności małżeńskiej do śmierci współmałżonka
• Nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż po ukończeniu 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni)
• Nie wstąpić w nowy związek małżeński
• Spełniać kryterium dochodowe – otrzymywać świadczenie nieprzekraczające trzykrotności minimalnej emerytury

Osoby uprawnione mogą wybrać jedną z dwóch opcji:

• Otrzymywać pełną rentę rodzinną po małżonku (85% świadczenia, jakie przysługiwałoby zmarłej osobie) i 15% własnego świadczenia
• Otrzymywać 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej

Petycja w sprawie zmiany górnego limitu wysokości renty wdowiej została przekierowana do sejmowej Komisji ds. Petycji, gdzie będzie rozpatrywana. Na razie nie wiadomo, czy postulowana zmiana ma szanse na wprowadzenie.

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna / Warszawa w Pigułce