Podatkowa fala tsunami uderzy w 2026 roku. Rząd szykuje drożyznę na wszystko. Jedna z opłat wzrośnie aż dziesięciokrotnie

Rok 2026 przyniesie Polakom solidny wzrost obciążeń podatkowych. Ministerstwo Finansów planuje podwyżki akcyzy na alkohol i tytoń, wyższy podatek od napojów słodzonych, podatek od wygranych oraz CIT dla banków. Wszystko to może przełożyć się na wyższe ceny w sklepach i usług.

Fot. Warszawa w Pigułce

Analiza blisko 20 projektów nowych przepisów pokazuje skalę planowanych zmian fiskalnych na 2026 rok. Choć projekty muszą jeszcze przejść ścieżkę legislacyjną i otrzymać podpis prezydenta Karola Nawrockiego, już teraz widać, w którym kierunku zmierza polityka podatkowa rządu.

Część obciążeń dotknie konsumentów bezpośrednio. Inne – dotyczące firm – prawdopodobnie przełożą się na wyższe ceny produktów i usług, gdy przedsiębiorcy przerzucą rosnące koszty na klientów. Do tego dojdzie obowiązek cyfrowego fakturowania w systemie KSeF i wyższa składka zdrowotna dla pracujących na własny rachunek.

Akcyza znacznie w górę

Jedną z najbardziej zauważalnych zmian będzie akcyza na alkohol, która od stycznia 2026 roku wzrośnie o 15 procent w porównaniu do stawek z 2025 roku. To znacząca zmiana w stosunku do dotychczasowej „mapy drogowej”, która zakładała roczne podwyżki o zaledwie 5 procent. Na 2027 rok przewidziano kolejny wzrost o 10 procent. Podwyżki przełożą się bezpośrednio na ceny w sklepach.

Kontynuowane będą również podwyżki akcyzy na wyroby tytoniowe. Według szacunków Ministerstwa Finansów w latach 2025-2027 cena paczki 20 papierosów będzie rosła średnio o 2,7-3,1 złotego rocznie. Oznacza to, iż w 2026 roku paczka papierosów może kosztować około 23,85 złotego. Zmiany obejmą również opodatkowanie urządzeń do waporyzacji i jednorazowych e-papierosów.

Słodkie napoje z energetykami drastycznie podrożeją

Znaczące zmiany czekają również podatek cukrowy. Od 1 stycznia 2026 roku opłata stała wzrośnie z 0,5 złotego do 0,7 złotego za litr napoju. Opłata zmienna – za każdy gram cukru powyżej 5 gramów w 100 ml napoju – zwiększy się z 0,05 złotego do 0,1 złotego.

Najbardziej drastyczna podwyżka dotyczy napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny – opłata wzrośnie z 0,1 złotego do 1 złotego za litr. To oznacza dziesięciokrotny wzrost. Maksymalny limit opłaty cukrowej zostanie podniesiony z 1,2 złotego do 1,8 złotego na litr napoju.

W praktyce oznacza to, iż puszka napoju energetycznego może podrożeć choćby o 50 groszy, a niektóre słodkie napoje gazowane – o 20-30 groszy za butelkę.

Wyższy podatek od wygranych i nieruchomości

Od 1 stycznia 2026 roku wzrośnie również stawka podatku od wygranych – z 10 do 15 procent. Zmiana dotyczy wygranych w konkursach, grach, zakładach wzajemnych oraz nagród związanych ze sprzedażą premiową. Nowa stawka obejmie wygrane uzyskane zarówno w Polsce, jak i w krajach Unii Europejskiej.

Oznacza to, iż jeżeli wygrasz w loterii 10 tysięcy złotych, zamiast 1000 złotych podatku zapłacisz 1500 złotych. Z wygranej 100 tysięcy złotych zostanie ci 85 tysięcy zamiast dotychczasowych 90 tysięcy.

Zmiany obejmą również podatek od nieruchomości, o którym decydują władze lokalne. Dla budynków mieszkalnych górna granica wzrośnie z 1,19 złotego do 1,25 złotego za metr kwadratowy. To pozwoli gminom na podniesienie podatku od nieruchomości.

Banki zapłacą znacznie więcej

Zmiany czekają także sektor bankowy. Ministerstwo Finansów planuje, by w 2026 roku stawka CIT dla banków wynosiła 30 procent (obecnie 19 procent), w 2027 roku – 26 procent, a od 2028 roku – 23 procent. Równolegle rząd zapowiada stopniowe obniżanie podatku bankowego o 10 procent w 2027 roku i 20 procent w 2028 roku.

W praktyce oznacza to, iż banki mogą przerzucić część kosztów na klientów poprzez wyższe opłaty za prowadzenie kont, droższe kredyty czy niższe oprocentowanie lokat.

Cyfrowe uszczelnienie uderzy w firmy

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wdrożenie będzie przebiegać etapowo. Od 1 lutego 2026 roku obowiązek obejmie największe firmy, w kwietniu – również mniejsze przedsiębiorstwa.

Każda firma współpracująca z podmiotami objętymi obowiązkiem KSeF będzie musiała korzystać z systemu. Przewidziano okres przejściowy – do końca 2026 roku kary za błędy nie będą nakładane, ale później już tak.

Od 1 stycznia 2026 roku wejdą też nowe przepisy ograniczające możliwość odliczania wydatków na samochody firmowe z silnikiem spalinowym. Dla aut elektrycznych i wodorowych limit pozostanie bez zmian – 225 tysięcy złotych. Przy leasingu auta za około 160 tysięcy złotych strata może wynieść około 20 tysięcy złotych w całym okresie finansowania.

Przedsiębiorcy zapłacą wyższą składkę zdrowotną

Z końcem 2025 roku wygasa przepis umożliwiający liczenie składki zdrowotnej od 75 procent minimalnego wynagrodzenia. Od 2026 roku podstawa wraca do 100 procent. Przy prognozowanej płacy minimalnej 4806 złotych składka wzrośnie z 314,96 złotego do 432,54 złotego miesięcznie.

To oznacza dodatkowe obciążenie w wysokości 117,58 złotego miesięcznie, czyli 1410,96 złotego rocznie dla wszystkich przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.

Podatek katastralny? Znak zapytania nad przyszłością

Spekuluje się również o możliwym wprowadzeniu podatku katastralnego, choć Ministerstwo Finansów stanowczo zaprzecza takim planom. Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz sugerowała wprowadzenie podatku katastralnego od trzeciego mieszkania, z włączeniami w zależności od liczby dzieci dla właścicieli.

Międzynarodowy Fundusz Walutowy rekomendował podatek katastralny jako jeden ze sposobów poprawy finansów publicznych Polski. W innych krajach europejskich stawki wynoszą od 0,5 do 2 procent wartości nieruchomości rocznie.

Gdyby taki podatek został wprowadzony, właściciel mieszkania o wartości 500 tysięcy złotych mógłby płacić 2500-10000 złotych rocznie zamiast obecnych kilkudziesięciu złotych podatku od nieruchomości. Na razie są to jednak tylko spekulacje.

Opłata reprograficzna już pewna

Do całej listy podwyżek dojdzie jeszcze opłata reprograficzna – dodatkowe 1-2 procent doliczane do ceny sprzętu elektronicznego. Od 1 stycznia 2026 roku telefony, laptopy, telewizory, a choćby papier A3 i A4 będą droższe o tę kwotę.

Oznacza to, iż telefon za 3000 złotych podrożeje o 30-60 złotych, laptop za 4000 złotych o 40-80 złotych. Rocznie system ma generować choćby 200 milionów złotych dodatkowych kosztów dla konsumentów i firm.

Czy prezydent zawetuje podwyżki?

Prezydent Karol Nawrocki, jeszcze przed wyborami zadeklarował się, iż nie podpisze żadnej ustawy, która spowoduje wzrost wydatków Polaków.

Jeśli prezydent Nawrocki będzie konsekwentny w realizacji przedwyborczych obietnic, większość planowanych podwyżek może nie wejść w życie. Być może jednak prezydent zrewiduje swoje poglądy, kiedy zorientuje się w stanie budżetu. To jednak pozostaje wielką niewiadomą, która będzie kształtować polską rzeczywistość podatkową na najbliższe lata.

Jak się przygotować na podwyżki?

Jeśli planujesz większe zakupy alkoholu na zapas (np. przed imprezą rodzinną), warto zrobić to jeszcze w 2025 roku. Podobnie z elektroniką – telefon czy laptop kupiony przed końcem roku będzie tańszy o opłatę reprograficzną.

Palacze mogą potraktować podwyżkę jako motywację do rzucenia nałogu – oszczędności sięgną ponad 1000 złotych rocznie. Miłośnicy słodkich napojów i energetyków też mogą rozważyć ograniczenie konsumpcji.

Dla przedsiębiorców najważniejsze będzie przygotowanie się na obowiązkowe e-faktury i wyższą składkę zdrowotną. Warto zaplanować te koszty w budżecie firmy już teraz.

Najbardziej jednak liczy się postawa prezydenta. jeżeli Karol Nawrocki skorzysta z prawa weta, większość planowanych podwyżek może nie dojść do skutku. W przeciwnym razie 2026 rok będzie oznaczał znaczący wzrost obciążeń dla polskich portfeli.