2 godzin temu
Już od początku 2024 roku straż miejska w całej Polsce prowadzi kontrole w prywatnych domach i mieszkaniach. Funkcjonariusze sprawdzają, czy właściciele dokonali zgłoszenia, a uchybienie może kosztować choćby 5 tysięcy złotych. Wyjaśniamy, kogo dotyczą kontrole i jak się do nich przygotować.
W całej Polsce straż miejska od prawie dwóch lat ma rozszerzone uprawnienia do kontrolowania systemów grzewczych w budynkach. Funkcjonariusze mogą wejść na posesję i sprawdzić, czy właściciel dopełnił obowiązku zgłoszenia źródła ciepła do państwowego rejestru CEEB. Kontrole realizowane są cały rok, ale szczególnie nasilają się w okresie grzewczym. Tylko w Warszawie od stycznia do listopada 2024 roku przeprowadzono ponad 4 tysiące kontroli, wykrywając 1700 nieprawidłowości. W całym kraju liczba kontroli sięga dziesiątek tysięcy rocznie.
Co sprawdza straż miejska w domach Polaków
Podczas kontroli strażnicy miejscy weryfikują kilka kwestii. Po pierwsze, sprawdzają, czy nieruchomość widnieje w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Po drugie, porównują dane z ewidencji z rzeczywistym stanem – rodzajem kotła, klasą urządzenia i używanym paliwem. Kontrole obejmują wszystkie źródła ciepła o mocy do 1 MW, czyli praktycznie każdy domowy system grzewczy: kotły gazowe, piece na węgiel, pellet lub drewno, kominki, pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne i piece kaflowe.
Obowiązek zgłoszenia dotyczy właścicieli i zarządców zarówno budynków jednorodzinnych, jak i mieszkań w blokach z indywidualnym ogrzewaniem. W większości miast kontrole obejmują również altany i domy na działkach, jeżeli są wyposażone w piece. Właściciel podczas kontroli musi okazać potwierdzenie dokonania wpisu do CEEB. Funkcjonariusze dysponują dostępem do elektronicznej bazy danych i mogą natychmiast zweryfikować stan zgłoszenia.
Kary sięgają 5 tysięcy złotych
Za brak zgłoszenia źródła ciepła do CEEB grozi mandat od 500 do 5000 złotych. Taką samą karę można otrzymać za podanie nieprawdziwych danych w deklaracji. Wysokość grzywny zależy od powagi uchybienia i postawy właściciela podczas kontroli. W praktyce straże miejskie często zaczynają od pouczeń, ale w przypadku uporczywego ignorowania obowiązku nakładają pełne mandaty.
Statystyki pokazują skalę problemu. W Warszawie w 2024 roku wystawiono 1032 mandaty na łączną kwotę blisko 120 tysięcy złotych. W Gdańsku przeprowadzono 414 kontroli pieców i nałożono 89 mandatów na kwotę 11,7 tysięcy złotych. W Poznaniu tylko w pierwszym miesiącu po wprowadzeniu nowych uprawnień strażnicy wykonali 450 kontroli. Nie ma jeszcze danych za 2025 rok, ale władze zapowiadają, iż w 2026 roku kontrole będą jeszcze intensywniejsze i obejmą obszary dotychczas pomijane, w tym małe miasta i gminy wiejskie.
Co to oznacza dla czytelnika?
Jeśli posiadasz własne źródło ogrzewania, sprawdź, czy jest zgłoszone do CEEB. Dotyczy to nie tylko pieców na węgiel, ale także kotłów gazowych, pomp ciepła, kominków i każdego innego urządzenia służącego do ogrzewania budynku. Obowiązek zgłoszenia dla istniejących budynków obowiązywał do 30 czerwca 2022 roku. jeżeli do tej pory nie dokonałeś wpisu, wciąż możesz to zrobić i uniknąć kary – pod warunkiem, iż zdążysz przed kontrolą.
W przypadku nowych instalacji termin jest krótszy – masz tylko 14 dni od uruchomienia źródła ciepła na zgłoszenie go do ewidencji. Rejestracja jest całkowicie darmowa i można ją wykonać na trzy sposoby: online przez stronę Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, osobiście w urzędzie gminy lub listownie. Cała procedura zajmuje kilkanaście minut. Potrzebujesz podstawowych danych o budynku i urządzeniu grzewczym – adres, typ kotła, rodzaj paliwa i rok produkcji.
Jeśli straż miejska pojawi się u ciebie, a nie masz dokonanego wpisu, nie utrudniaj kontroli. Odmowa współpracy lub utrudnianie pracy funkcjonariuszom może skutkować dodatkową grzywną. Po kontroli najlepiej niezwłocznie dokonać zgłoszenia. Niektóre urzędy przyjmują tzw. czynny żal – jeżeli zgłosisz źródło ciepła zaraz po kontroli, kara może być niższa lub w ogóle odstąpią od jej nałożenia.
Kontrole CEEB przez straż miejską to rzeczywistość od początku 2024 roku. Dziesiątki tysięcy kontroli w całym kraju i tysiące mandatów pokazują, iż władze traktują sprawę poważnie. Zgłoszenie źródła ogrzewania jest darmowe i trwa kilkanaście minut, dlatego warto dopełnić tego obowiązku, zanim funkcjonariusze zapukają do drzwi. Według danych z połowy 2025 roku w CEEB zarejestrowano około 17,3 miliona źródeł ciepła w całej Polsce.