1 dzień temu
Fotowoltaika w połączeniu z magazynem energii to w tej chwili jeden z najlepszych sposobów na zwiększenie niezależności energetycznej i obniżenie rachunków za prąd. Ale żeby inwestycja była naprawdę opłacalna, konieczne jest adekwatne dobranie pojemności magazynu energii. Jak to zrobić krok po kroku? Oto najważniejsze wskazówki.
Dlaczego pojemność magazynu ma znaczenie?
Zadaniem magazynu energii jest gromadzenie nadwyżek energii produkowanej przez instalację fotowoltaiczną, które nie zostały zużyte od razu. Dzięki temu można je wykorzystać wieczorem, w nocy lub w godzinach szczytu, zamiast pobierać wtedy prąd z sieci. Zbyt mały magazyn nie pozwoli w pełni wykorzystać potencjału instalacji PV, natomiast zbyt duży to niepotrzebny koszt, który wydłuży czas zwrotu z inwestycji.
Od czego zacząć?
Podstawą doboru pojemności magazynu jest analiza:
- dziennego zużycia energii w domu (w kWh),
- rocznej produkcji energii z fotowoltaiki,
- trybu zużycia – czyli tego, kiedy i jak intensywnie korzystasz z energii.
Trzeba też zdefiniować cel: czy chodzi głównie o zwiększenie autokonsumpcji (zużycia energii wyprodukowanej przez panele na własne potrzeby) i zmniejszenie zależności od sieci, czy może również o częściowe zabezpieczenie przed przerwami w dostawie prądu.
Uwaga: istnieją także tzw. systemy off-grid, czyli takie, które działają całkowicie niezależnie od sieci energetycznej – fotowoltaika plus magazyn muszą wtedy zapewnić 100% zapotrzebowania domu na energię, również w zimie i przy awarii. To rozwiązania bardziej skomplikowane i kosztowne, stosowane głównie tam, gdzie nie ma dostępu do sieci lub jeżeli odbiorca celowo chce się od sieci odciąć. W tym artykule skupiamy się na najczęściej spotykanych systemach on-grid z magazynem energii, czyli współpracujących z siecią elektroenergetyczną.
Prosty sposób na oszacowanie pojemności
Dla większości gospodarstw domowych przyjmuje się, iż magazyn energii powinien odpowiadać 30–60% dziennego zużycia energii. Przykład:
Jeśli dom zużywa dziennie średnio 10 kWh, optymalna pojemność magazynu będzie mieścić się w przedziale 3–6 kWh.
Dlaczego nie 100%? Bo część energii zużywana jest na bieżąco, w ciągu dnia, gdy działa instalacja PV. Magazyn przechowuje tylko to, czego nie wykorzystasz od razu.
Przykład praktyczny
Załóżmy, że:
- dom zużywa rocznie 5000 kWh energii,
- średnie dobowe zużycie wynosi ok. 13,7 kWh,
- z fotowoltaiki korzystasz bezpośrednio w 30% (ok. 4 kWh dziennie),
- więc ok. 6–8 kWh dziennie mogłoby być magazynowane.
W takiej sytuacji najbardziej optymalny będzie magazyn o pojemności 7–10 kWh. Pozwoli on zagospodarować większość nadwyżek, zwiększając autokonsumpcję do choćby 80–90%.
Nie tylko pojemność – liczy się też moc
Oprócz pojemności istotna jest też moc wyjściowa magazynu, czyli to, ile energii może on dostarczyć w danym momencie. jeżeli chcesz zasilać w domu jednocześnie kilka większych urządzeń (np. pompę ciepła, kuchenkę indukcyjną i pralkę), magazyn powinien mieć moc minimum 3–5 kW. W praktyce oznacza to, iż choćby dobrze dobrana pojemność nie wystarczy, jeżeli magazyn nie będzie w stanie obsłużyć chwilowego szczytu zapotrzebowania. Warto więc upewnić się, iż urządzenie poradzi sobie z realnym obciążeniem w godzinach wieczornych lub awaryjnych.
A co z dotacjami?
Przy doborze magazynu warto uwzględnić również warunki programów dofinansowania, takich jak Mój Prąd czy Czyste Powietrze. Często określają one minimalną lub maksymalną pojemność kwalifikowaną do dotacji. Dobór urządzenia zgodnego z warunkami programu może znacząco skrócić czas zwrotu inwestycji.
Warto dobrać świadomie – najczęstsze błędy
Choć dobór magazynu energii wydaje się prosty, wiele osób popełnia błędy, które obniżają efektywność całej instalacji lub niepotrzebnie podnoszą koszty. Oto najczęstsze z nich:
- Zbyt duża pojemność względem rzeczywistego zużycia
Niektórzy inwestorzy zakładają, iż „więcej znaczy lepiej” i wybierają magazyn o znacznie większej pojemności, niż są w stanie faktycznie wykorzystać. To generuje wyższe koszty inwestycyjne, które nie przekładają się na szybszy zwrot. - Nieuwzględnienie profilu zużycia energii w ciągu doby
Magazyn powinien być dobrany nie tylko do średniego zużycia energii, ale także do tego, kiedy zużycie następuje. Brak analizy dobowych szczytów zapotrzebowania może skutkować niewystarczającą mocą lub pojemnością magazynu. - Pominięcie mocy wyjściowej magazynu
Skupienie się wyłącznie na pojemności, bez uwzględnienia mocy (czyli tempa, z jakim energia może być oddawana), może prowadzić do sytuacji, w której magazyn „nie nadąża” zasilaniem kilku urządzeń jednocześnie. - Brak analizy strat systemowych
Każdy magazyn energii generuje pewne straty – zarówno przy ładowaniu, jak i rozładowaniu. Dobór z pominięciem tych strat może prowadzić do błędnych założeń dotyczących efektywności systemu. - Niedopasowanie do warunków programów dotacyjnych
Niektórzy inwestorzy pomijają parametry wymagane w programach takich jak Mój Prąd czy Czyste Powietrze. To może oznaczać, iż magazyn – mimo dobrej specyfikacji technicznej – nie zakwalifikuje się do dofinansowania.
Uniknięcie tych błędów to nie tylko kwestia oszczędności, ale także lepszego wykorzystania potencjału instalacji fotowoltaicznej. jeżeli masz wątpliwości, skonsultuj się z doradcą technicznym lub wykonawcą, który ma doświadczenie w systemach PV z magazynem energii. Takie wsparcie znajdziesz w zespole Proton.
