Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej potwierdza, iż również w 2025 roku miliony Polaków otrzymają dodatkowe wsparcie finansowe w postaci czternastej emerytury. To świadczenie, które początkowo miało być jednorazowym zastrzykiem gotówki dla najbardziej potrzebujących emerytów i rencistów, na stałe wpisało się w kalendarz wypłat świadczeń społecznych. Wbrew swojej nazwie, „czternastka” nie jest przeznaczona wyłącznie dla seniorów, ale obejmuje również młodsze osoby pobierające renty rodzinne, w tym beneficjentów poniżej 25. roku życia, którzy kontynuują naukę.

Fot. Shutterstock
Według najnowszych danych opublikowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w Polsce żyje w tej chwili około 9 milionów emerytów i rencistów, co stanowi niemal jedną czwartą całej populacji kraju. Ta liczba doskonale ilustruje, jak istotną grupę społeczną stanowią odbiorcy świadczeń emerytalnych i rentowych. Wśród nich znajduje się ponad 1,1 miliona osób pobierających renty rodzinne, w tym znacząca grupa młodych Polaków do 25. roku życia, którzy stracili jednego lub oboje rodziców i kontynuują edukację.
Wysokość czternastej emerytury w 2025 roku będzie bezpośrednio powiązana z kwotą najniższej emerytury po marcowej waloryzacji, która wynosi 1878,91 złotych brutto. Jest to podstawowa kwota, którą otrzymają osoby spełniające kryteria dochodowe. Warto jednak zaznaczyć, iż nie wszyscy uprawnieni dostaną świadczenie w pełnej wysokości, ponieważ jego ostateczna wartość zależy od indywidualnej sytuacji finansowej każdego beneficjenta.
Zgodnie z ustawą regulującą wypłatę czternastej emerytury, pełne świadczenie w wysokości 1878,91 złotych brutto przysługuje osobom, których podstawowa emerytura lub renta nie przekracza progu 2900 złotych brutto miesięcznie. Jest to dobra wiadomość dla znacznej części polskich emerytów i rencistów, którzy otrzymują świadczenia poniżej tego limitu i mogą liczyć na pełną kwotę dodatkowego wsparcia finansowego.
Dla osób o wyższych dochodach emerytalnych przewidziano mechanizm stopniowego zmniejszania kwoty czternastej emerytury, określany jako zasada „złotówka za złotówkę”. Oznacza to, iż wysokość dodatkowego świadczenia jest pomniejszana o kwotę, o którą podstawowa emerytura lub renta przekracza ustalony próg 2900 złotych brutto. Przykładowo, emeryt otrzymujący miesięcznie 3000 złotych brutto otrzyma czternastkę pomniejszoną o 100 złotych, czyli w wysokości 1778,91 złotych brutto.
Ten mechanizm redukcji działa aż do momentu, gdy wysokość dodatkowego świadczenia spadnie poniżej minimalnej kwoty wypłaty, która wynosi 50 złotych brutto. W praktyce oznacza to, iż osoby z emeryturą lub rentą przekraczającą 4630,96 złotych brutto miesięcznie nie otrzymają czternastej emerytury w 2025 roku, ponieważ wyliczona dla nich kwota byłaby niższa od minimalnego progu wypłaty.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zapowiedziało, iż oficjalny harmonogram wypłat czternastej emerytury zostanie ogłoszony w drugiej połowie 2025 roku, jednak już teraz resort przewiduje, iż świadczenia trafią na konta uprawnionych we wrześniu. Jest to termin zbliżony do ubiegłorocznych wypłat, co pozwala beneficjentom na odpowiednie zaplanowanie swoich wydatków z uwzględnieniem tego dodatkowego zastrzyku gotówki.
Jedną z najważniejszych informacji dla potencjalnych odbiorców jest fakt, iż świadczenie to będzie przyznane automatycznie, bez konieczności składania jakichkolwiek wniosków. Zarówno ZUS, jak i KRUS oraz inne instytucje wypłacające emerytury i renty, same wyliczą wysokość przysługującego dodatku i przekażą go wraz z regularnym świadczeniem lub w osobnej transzy, w zależności od indywidualnej sytuacji. Ta automatyzacja procesu znacząco ułatwia seniorom i innym uprawnionym osobom dostęp do należnych im pieniędzy.
Należy jednak pamiętać, iż nie wszyscy emeryci i renciści otrzymają to dodatkowe wsparcie. Osoby, których świadczenia emerytalne lub rentowe są zawieszone w miesiącu wypłaty czternastej emerytury, na przykład z powodu przekroczenia limitów dorabiania, nie zostaną objęte tym świadczeniem. Dotyczy to głównie osób, które mimo pobierania emerytury kontynuują pracę zarobkową o wysokich dochodach, przekraczających ustalone przez ZUS progi.
Czternasta emerytura została wprowadzona po raz pierwszy w 2021 roku jako jednorazowa forma wsparcia dla emerytów i rencistów w trudnym okresie pandemii i rosnącej inflacji. Jednak ze względu na jej pozytywny odbiór społeczny i realną pomoc, jaką wniosła do budżetów domowych najbardziej potrzebujących, rząd zdecydował o kontynuowaniu tego programu w kolejnych latach. W 2023 roku świadczenie to zostało wpisane na stałe do polskiego systemu zabezpieczenia społecznego.
Ekonomiści podkreślają, iż dodatkowe świadczenia, takie jak czternasta emerytura, mają istotny wpływ nie tylko na sytuację finansową poszczególnych emerytów i rencistów, ale również na całą gospodarkę. Dodatkowe środki, które trafiają do kieszeni seniorów, zwiększają ich siłę nabywczą i stymulują konsumpcję, co jest korzystne dla rozwoju gospodarczego kraju, szczególnie w okresach spowolnienia ekonomicznego.
Osoby pobierające renty rodzinne, które nie ukończyły 25. roku życia i kontynuują naukę, stanowią szczególną grupę beneficjentów czternastej emerytury. Dodatkowe świadczenie może być dla nich znaczącym wsparciem w pokryciu kosztów związanych z edukacją, takich jak zakup podręczników, opłacenie kursu językowego czy innych zajęć rozwijających. Jest to istotny aspekt programu, który rzadko bywa podkreślany w publicznej dyskusji, skupiającej się głównie na seniorach.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej szacuje, iż koszt wypłaty czternastych emerytur w 2025 roku wyniesie około 11,5 miliarda złotych. Ta znacząca kwota stanowi istotną pozycję w budżecie państwa, ale zgodnie z deklaracjami rządu, jest to inwestycja w stabilność finansową i godne życie osób korzystających ze świadczeń emerytalnych i rentowych.
Eksperci z dziedziny polityki społecznej zwracają uwagę, iż system dodatkowych świadczeń, takich jak trzynasta i czternasta emerytura, stanowi odpowiedź na problem niskich emerytur w Polsce. Średnia emerytura w naszym kraju wciąż pozostaje na poziomie, który dla wielu seniorów oznacza życie na granicy ubóstwa. Dodatkowe świadczenia pomagają złagodzić ten problem, choć nie rozwiązują go systemowo. Dyskusja na temat długofalowej reformy systemu emerytalnego, która zapewniłaby godne świadczenia bez konieczności wypłacania dodatkowych bonusów, pozostaje otwarta.
Osoby, które chcą sprawdzić, czy i w jakiej wysokości przysługuje im czternasta emerytura, mogą skorzystać z kalkulatorów dostępnych na stronach internetowych ZUS lub poprośić o taką informację podczas osobistej wizyty w placówce Zakładu. Konsultanci infolinii ZUS również służą pomocą w obliczeniu spodziewanej kwoty świadczenia, co pozwala na lepsze zaplanowanie domowego budżetu.
Wypłata czternastej emerytury we wrześniu 2025 roku będzie ważnym wsparciem dla milionów polskich emerytów, rencistów i młodych osób pobierających renty rodzinne. Świadczenie to, choć nie rozwiązuje wszystkich problemów finansowych tej grupy społecznej, stanowi istotny element polityki społecznej państwa, mający na celu poprawę jakości życia najbardziej potrzebujących obywateli.